De psychologie van kleur

09 maart 2015 • Brieneke van den Einden
Kleuren spelen een grote rol bij keuzes die we maken en het gevoel dat we ergens bij krijgen. Kleuren zetten je onbewust aan het denken, omdat we ze associeren met gedachtes en gevoelens. Deze associaties worden gevormd door iemands cultuur, ervaringen of door de universele betekenis van de kleur. In deze blog gaan we dieper in op de psychologie achter kleuren.

Kleur betekenis op basis van cultuur

Kleuren kunnen per cultuur een andere betekenis hebben. Neem nou bijvoorbeeld de kleur van een trouwjurk in Nederland. De meeste vrouwen zullen kiezen voor een witte jurk, omdat de witte kleur hier staat voor zuiverheid of maagdelijkheid. De kleur wit wordt, in landen in het oosten, echter geassocieerd met de dood en wordt gebruikt om een dood lichaam te omhullen. Niet vreemd dat daar deze kleur niet gekozen zal worden voor een trouwjurk.

De betekenis van kleur op basis van ervaringen

Denk eens aan een kleur die voor jouw een speciale betekenis heeft. Wellicht de kleur van je favoriete knuffel, schilderij of auto? Mijn eerste auto, een Renault Clio, had een 'olijf-achtige' kleur. Voordat ik mijn eerste auto had vond ik dit geen aantrekkelijke kleur en gaf de voorkeur aan iets anders. Echter herinnert de kleur mij nu aan mijn eerste auto, waardoor er een andere, positieve, emotie aan gekoppeld is. Voor jou kan de kleur echter een heel ander gevoel oproepen. We geven een betekenis aan kleuren gebaseerd op onze eigen persoonlijke ervaringen. Als ik je zou vertellen dat je favoriete kleur, bijvoorbeeld oranje, slecht zou zijn zou je het persoonlijk opvatten. Wanneer je met kleuren te maken hebt zul je altijd moeten accepteren dat andere, in jouw ogen, onlogische reacties kunnen hebben.

Universele betekenis van kleuren

Een universele betekenis is een betekenis die we allemaal kunnen ervaren, zoals een emotie. Denk bijvoorbeeld aan:

  • Een boos persoon met een rood gezicht 
  • Een ziek persoon met een groenachtig bleek gezicht 
  • Een overleden persoon met een wit gezicht

Een ander voorbeeld van een universele betekenis is voedsel. Denk maar eens aan de kleur van groenten en fruit.

aardbeien.png

De basis categorieën van kleur

Ondanks dat de betekenis van kleur beïnvloed kan worden door je cultuur of ervaringen kunnen we we de kleuren toch indelen in twee basis categorieën:

  • Warm
  • Koel

Warm

Warme kleuren vertegenwoordigen passie, inspireren en vreugde, ze geven mensen een gevoel van kracht en energie. Warme kleuren die veel voorkomen zijn rood, oranje en geel.

Koel

Koele kleuren vertegenwoordigen rust en geven een gevoel van stabiliteit en professionaliteit. Ze geven mensen het gevoel van vertrouwen. Het is daarom niet vreemd dat bijvoorbeeld veel professionele zakelijke logo’s de kleur blauw bevatten. Koele kleuren die veel voorkomen zijn blauw, paars en groen.

 

Individuele betekenis van kleuren

Ondanks dat kleuren globaal in deze groepen zijn in te delen is er geen kleur die precies dezelfde kenmerken deelt met een andere kleur. Alle kleuren hebben hun eigen unieke vingerafdruk.

Geel

Geel stimuleert het mentale proces en het zenuwstelsel. Het activeert je geheugen en wordt beschouwd als een van de gelukkigste kleuren.

Groen

Groen zorgt voor een rustgevend gevoel. Het ontspant je, zowel mentaal als fysiek, en helpt met het verlichten van nervositeit en angst. Groen geeft ook een gevoel van vernieuwing en harmonie.

Blauw

Blauw creëert een gevoel van rust. Het wordt beschouwd als een echte koele kleur. Het bevordert productiviteit en wordt gezien als een betrouwbare kleur.

logo-mijn-retail-bitmap.jpg

Paars

Paars wordt beschouwd als een zeer opbeurende en kalmerende kleur. Het is vaak gerelateerd aan spiritualiteit en stimuleert creativiteit.

Roze

Roze geeft je het gevoel van energie. Het wekt vertrouwen en wordt beschouwd als jeugdig, leuk, en spannend.

Rood

Rood stimuleert energie, en kan actie inspireren. Het geeft je ook een gevoel van vertrouwen en bescherming. Daarnaast trekt rood veel aan aandacht naar zichzelf toe, meer dan welke andere kleur dan ook.

 Blog-kleur-rodekruis.jpg

Oranje

Oranje stimuleert activiteit. Het verhoogt ook je eetlust. Het inspireert ook sociaal gedrag, en wordt beschouwd als de meest controversiële kleur. Dit komt omdat mensen een heel sterk gevoel bij oranje hebben, je houdt ervan of je haat het.

Wit

Wit bevordert een gevoel van helderheid. Het stimuleert je om je werkruimte op te ruimen. Het symboliseert een nieuw begin en zuivering, en is een van de meest neutrale kleuren.

Grijs

Grijs kan een verwarrend effect hebben op mensen. Het heeft de neiging om verwachtingen te scheppen, wat kan zorgen voor stress. Het wordt ook beschouwd als de kleur van verstand, duurzaam, verfijnd en strak.

Zwart

Zwart wordt beschouwd als een rustgevende kleur. Het bevordert een gevoel van macht en gezag. Het kan overweldigend zijn in grote doses en kan sterke emoties zoals haat oproepen.

Zoals je ziet kan iedere kleur een ander effect hebben op ons. Zorg ervoor dat je altijd een kleur kiest die past bij je standpunt en je boodschap.

Credits

Mary Jane Begin; Mary Jane is een bekroonde illustrator, auteur van kinderen prentenboeken en professor op de Illustratie afdeling op RISD. Haar video 'Foundations of Color' is te vinden op Lynda.com

Justin Seeley; Justin Seeley is een gerenommeerd software trainer en grafisch ontwerper. Zijn video 'Introduction to Graphic Design- Exploring the Psychology of color' is te vinden op Lynda.com

Tot slot

We hopen dat deze blog je bewust maakt van je kleurkeuze op je website of in je logo. Welke kleuren bevat jouw logo en heb je hier bewust voor gekozen? Waarom deze kleur? Laat het ons weten op Facebook, Twitter of Google+!